NIS – National Integrity System Assessment Netherlands,
main author Willeke Slingerland

Overgenomen van website van TI-Nederland:
Nederland kwetsbaarder voor corruptie
Taboe om mensen aan te spreken op integriteit moet worden doorbroken
Den Haag, 14 Mei 2012 – Nederlanders vinden het moeilijk om een ander aan te spreken op integriteit. Dit constateert het rapport van Transparency International Nederland (TI-NL) over het Nederlandse Integriteitssysteem (NIS) dat op 14 mei 2012 gepresenteerd is tijdens een persconferentie in Nieuwspoort. [Het NIS-rapport is in het Engels gesteld: National Integrity System Assessment Netherlands (346 p. in English): https://www.transparency.nl/wp-content/uploads/2016/12/TI-NL-NIS-report.pdf
Samenvatting van het Rapport (in het Nederlands), 44 p.
Hoofdonderzoeker mr. Willeke Slingerland, SAXION. http://www.transparency.org/enis/report 
http://www.transparency.nl/wp-content/uploads/2012/05/TI-NL-Samenvatting1.pdf

Achtergrond onderzoek De belangrijkste bestuurlijke en maatschappelijk instellingen en organisaties, die een rol spelen in de bevordering van integriteit of juist corruptie bestrijden, zijn het afgelopen jaar door de onderzoekster in opdracht van Transparency bekeken en beoordeeld. Het onderzoek liep parallel met onderzoek in vierentwintig andere Europese staten en werd grotendeels gefinancierd door de Europese Commissie. Mede dankzij een gift van het Ministerie van Veiligheid & Justitie heeft Nederland ook aan dit project mee kunnen doen. Doel van het project is een beeld te krijgen van de formele voorzieningen en hoe die in de praktijk functioneren. Met ambtelijke vertegenwoordigers van de meest betrokken departementen en instanties als het Openbaar Ministerie, de Ombudsman, de Kiesraad en de Algemene Rekenkamer maar ook met de private sector zijn intensieve discussies gevoerd door de onderzoekster mevrouw W. Slingerland van Saxion Hogeschool. Het eerste exemplaar van het NIS rapport werd vandaag aangeboden aan  Alex Brenninkmeijer, de Nationale ombudsman, en Gert-Jan Schutte, vice-voorzitter van de Kiesraad.

Bevindingen Het onderzoek heeft uitgewezen dat de Nederlandse politieke, economische, culturele en sociale basis sterk is. Desondanks constateert het rapport een aantal elementen die extra aandacht verdienen. Uit recente onderzoekingen van Transparency International en accountantsorganisaties blijkt dat de overheersende indruk bij zowel het bedrijfsleven als bij burgers is, dat corruptie in Nederland toeneemt. Deze indruk is, aldus het verantwoordelijke bestuurslid van Transparency International, drs. A.P. Ranner, terecht. Er is op een aantal terreinen bij de bevordering van integriteit en de bestrijding van corruptie sprake van achterstallig onderhoud.

In de praktijk blijkt dat de wijze waarop instellingen verantwoording afleggen niet altijd adequaat is. Bovendien zijn er aanwijsbare tekortkomingen in de mate van transparantie die deze organisaties nastreven. Als men over integriteit praat, dan betreft het zelden de eigen integriteit of de integriteit van de directe collega’s. Men wijst vaak op integriteit, of liever gezegd, het niet-integere gedrag van anderen. Ook geldt voor alle instellingen, maar ook voor het bedrijfsleven dat er geen adequate bescherming bestaat voor klokkenluiders. Een andere opvallende constatering is dat het zicht op corruptie beperkt is, doordat deze binnen de verschillende maatschappelijke sectoren afgehandeld worden en er geen centrale registratie van corruptie in Nederland plaatsvindt.

Een volgende in het oog springende conclusie is dat met de huidige strafrechtregelgeving de internationale corruptie moeilijk te vervolgen is. Moedermaatschappijen zouden verantwoordelijk moeten worden gesteld voor activiteiten van hun dochterondernemingen. De sanctiebedragen bij buitenlandse corruptie moeten worden verhoogd. En een meer actieve samenwerking op het gebied van het tegengaan van omkoping zou binnen en buiten de EU moeten worden nagestreefd, in het bijzonder met  de VS.

Tenslotte kan worden opgemerkt dat het openbaar belang gediend is niet alleen met het veiliger melden van misstanden door klokkenluiders, maar ook met modernisering van de Wet openbaarheid van bestuur, zodat integriteitsschendingen en onwettige activiteiten sneller aan het licht kunnen komen.

 

Full text of the NIS-study of the Netherlands

De NIS landenstudie dient als basis om (politieke) hervormingen op het gebied van corruptiebestrijding, maar ook de versterking van de integriteit door te voeren. In het licht hiervan wil TI Nederland werken aan een aantal concrete aanbevelingen.
Lees hier het rapport (in het Engels): NIS 2012 rapport https://www.transparency.nl/wp-content/uploads/2016/12/TI-NL-NIS-report.pdf

Het rapport ‘Nationale Integriteitssysteem Nederland’ is uitgevoerd door onderzoeker mr. Willeke Slingerland, docent Internationaal Recht en verbonden aan de Saxion Hogeschool in Enschede. Den Haag, 14 mei 2012.
Mediacontact Willeke Slingerland, E: w.slingerland@saxion.nl

Aanbevelingen uit de NIS landenstudie (3 p. in Dutch):
http://www.transparency.nl/wp-content/uploads/2012/05/Aanbevelingen-uit-de-NIS-Landenstudie.pdf

————-

Money, Politics, Power: Corruption Risks in Europe – by TI

http://www.transparency.org/enis/report (63 p. in English):
Alle 25 landen-studies onder dit programma zijn geanalyseerd en de uitkomsten ervan vergeleken. Het resultaat is ook gepubliceerd (in het Engels) onder de titel: Money, Politics, Power: Corruption Risks in Europe (63 p.). Dit samenvattende rapport identificeert vele tekortkomingen in de anti-corruptie-systemen in 25 Europese landen. Europa stelt zich bloot aan belangrijke corruptie-risico’s, in het bijzonder daar waar zakenleven en politiek elkaar kruisen. Dat is nu bloot gesteld aan belangenvervlechting en crimineel gedrag en vermijdt openbare controle.

————

Systemic character of trading in influence by Willeke Slingerland

Willeke Slingerland (2010) Trading in influence: Corruption revisited. How a better understanding of the systemic character of trading in influence can help the Council of Europe and its Member States choosing the right instruments to tackle this form of corruption. Paper presented in the meeting of the EGPA Study Group on ETHICS AND INTEGRITY OF GOVERNANCE, Toulouse– 8-10 September, 2010. EGPA – European Group for Public Administration is a Regional Group of the International Institute of Administrative Sciences.

http://www.law.kuleuven.be/integriteit/egpa/egpa2010/slingerland_trading-in-influence.pdf

 

Nieuwsbrief